Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2008

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ


"Νικόλαε Εγγονόπουλε, σε αυτόν τον κόσμον υπάρχουν δύο λογιών ανθρωποι, σε όλες τις τάξεις και σε όλες τις ειδικότητες. Οι δυνάμενοι να εκτοξεύσουν σπέρμα διεισδύοντες, και οι άνθρωποι οι εκτοξεύοντες μόνον σκατά. Εσύ ανήκεις εις τους πρώτους. Άσε τους άλλους να κάνουν τη βρωμερή δουλέιά τους "
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ
Νικόλαος Εγγονόπουλος ή
Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου






Προσπαθώ να φανταστώ πως θα ήμουν σήμερα, αν δεν είχα ανακαλύψει στα εφηβικά μου χρόνια τα γραπτά και κατόπιν τη ζωγραφική, του Νίκου Εγγονόπουλου. Άδικος κόπος. Θα συναντιόμασταν οπωσδήποτε.
Βυθισμένος στο μυστικό του κόσμο, δεν καταλάβαινα πολλά, όμως αντί να με απωθούν, όπως μια ολόκληρη γενιά πριν απ΄τον πόλεμο, με συγκλόνιζαν ταράζοντας κι αλλάζοντας τις βασικές αξίες μου.
Περιπλανιέμαι μέχρι σήμερα στο έργο του και δεν κουράστηκα.

Γνώρισα τους τέσσερις φίλους, Αλέξανδρο Κάλφογλου, Μερκούριο Μπούα, Γουλιέλμο Τσίτζη και Μιρκο Κράλλη. Ψηλάφισα τον αισθησιασμό του, γυναίκες μ΄ευρείες περιφέρειες και μεγάλα στήθη, άντρες με μακριά δάχτυλα χωρίς φύλλο συκής, έρωτας στην ανάταση. Το φύλο της γυναίκας είναι οξέα σφυρίγματα μες στη γαλήνη του μεσημεριού, χωνί, γραμμόφωνο, κοιλάδα με ροδώνες. Στην περιγραφή της Ελεωνόρας (οπισθία όψις) γράφει "οι γλουτοί της είναι ψαρόκολλα" κι αμέσως εξηγώ πως όταν χαϊδεύω έναν γυναικείο πισινό το χέρι μου δεν ξεκολλάει, εξ ου και η ψαρόκολλα, χώρια που συνηχεί με κώλο. Οταν ρωτούσαν οι ανόητοι τη γνώμη του για τον Μπέργκμαν απαντούσε βιτριολικά : "Θα προτιμούσα την Μπέργκμαν, εκείνη την ωραία στα νιάτα της... Της χρωστάμε στύσεις ικανοποιητικάς"

Λέει γι΄αυτόν η γυναίκα του : "Είχα την κορνίζα του αστικού κατεστημένου. Ψηλή, ξανθιά, πλούσια και μορφωμένη. Οι άντρες μου έπεφταν λίγοι. Γι΄αυτό με συγκίνησε ο Εγγονόπουλος και τον παντρεύτηκα. Ήθελα έναν άντρα που να με ξεπερνάει σε όλα"
Δεν τον συνάντησα ποτέ από κοντά. Καλλίτερα έτσι. Έχει πεθάνει από το 1985 αλλά δεν αισθάνομαι την απουσία του. Όπως έλεγε και ο ίδιος για τον Εμπειρίκο :"Πολλές φορές γελιέμαι, καθότι υπερρεαλιστής και λέω <Αυτό πρέπει να το πω στον Ανδρέα>. Νομίζω ότι υπάρχει. Αλλά μήπως δεν υπάρχει ?"

Μήπως κι εγώ είμαι ένας αμετανόητος υπερρεαλιστής ?
Απαντώ σαν τον Δημήτρη Καλοκύρη "Απεναντίας. Είμαι βαθύτατα ρεαλιστής. Οπαδός της Ρεάλ Μαδρίτης"!

18 σχόλια:

Sanity Loss Era είπε...

θυμαμαι στο γυμνασιο μας ειχαν βαλει να εξηγησουμε ενα πινακα του Εγγονοπουλου και ειχα ξετρελαθει(αφου βεβαια επιστρατευσα ολη μου τη φαντασια). Απο τοτε κολλησα! Την ποιηση του την ανακαλυψα αργοτερα και δεν το μετανιωσα!

aerostatik είπε...

era δική μας είσαι !

Unknown είπε...

aerostatik επιτελους εμεις οι δυο αρχιζουμε να καταλαβαινομαστε!

Ανώνυμος είπε...

ομολογω οτι δε σε ειχα για φαν της ζωγραφικης και ειδικα του υπερρεαλισμου...Ευχαριστα με εξεπληξες αν και προτιμω μαλλον το σουρεαλισμο(στην τεχνη και στη ζωη)

SUN W KNIGHT είπε...

Μπράβο φίλε μου. Διαφωνούμε κάθετα αλλά μ' αρέσεις.
Οι πίνακες είναι άθλιοι αλλά συμφωνούμε στη φράση του Εμπειρίκου:
". . . σε αυτόν τον κόσμον υπάρχουν δύο λογιών ανθρωποι, σε όλες τις τάξεις και σε όλες τις ειδικότητες. Οι δυνάμενοι να εκτοξεύσουν σπέρμα διεισδύοντες, και οι άνθρωποι οι εκτοξεύοντες μόνον σκατά."

miamiam! είπε...

ΚΑΛΟ! ΚΑΛΟ! ΚΙ'ΑΛΛΗ ΤΕΧΝΗ ΠΛΙΖ!!!!
ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ !

tsiailisworld είπε...

γεια, νεος μπλόγκερ εδώ, καλεί Χιούστον! Αρ γιου δέαρ???
:)
για να μπω στο πνεύμα σου. Προσπαθώ να δω τι μπλογκ φτιάξατε, γι' αυτό θα σας πω τη γνώμη μου αργότερα. Άστε πρώτα να σας ψηλαφίσω λίγο απ' τα παλιά.

aerostatik είπε...

@stilvi επιτέλους ! φοβήθηκα ότι θα μου έγραφες σχόλιο για την Μπαρτσελόνα !

@nelly αναλύσατε παρακαλώ τις διαφορές υπερρεαλισμού και σουρεαλισμού αμέσως!

@sun w knight θα σου αρέσει όλο το κείμενο του Εμπειρίκου, είναι καθαρά πολεμικό !

@miamiam χάρηκα που σ΄αρέσει !

tsialis world προσοχή στις οδηγίες πτήσεως !

Ανώνυμος είπε...

Για αναλυσεις στην ιστορια της τεχνης στην καλων τεχνων.
Απλα εγω βλεπω διαφορα μεταξυ Εγγονοπουλου και Νταλι ας πουμε...τρελη διαφορα!Εξ ου και τα διαχωρισα (αυθαιρετα)Προσωπικα -κι ας με πουν ασχετη οι επα΄ί΄οντες(δεν εβρισκα τα διαλυτικα)- ο σουρεαλισμος δε μου φερνει στο μυαλο Εμπειρικο και Εγγονοπουλο αλλα Νταλι,Μπονιουελ και θεατρο του παραλογου,Καμυ κτλ.
Και πολλα ειπα...Alles Klar mein lieber Freund?

panoptis είπε...

όταν στην τέχνη η επιθυμία γίνεται έκφραση, μ΄ αρέσει δε μ΄ αρέσει, ο ποιητής είναι ωραίος, όπως και να το κάνουμε...

aerostatik είπε...

@ nelly
η βαναυσότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε από την κοινή γνώμη στην Ελλάδα το υπερρεαλιστικό κίνημα δεν περιορίστηκε μόνον στους ανθρώπους και τα έργα, αλλά σημειολογικά και στο επίπεδο του ονόματος. Χρησιμοποίησαν την βάρβαρη λέξη σουρεαλισμός για να μεταφράσουν το γαλλικό surrealism, αντί του ορθού υπερρεαλισμός. Μπερδεύει ακόμα και σήμερα.
Στην ανάρτηση δε φιλοδοξώ να αναφερθώ σ΄ένα καλλιτεχνικό ρεύμα που κοντεύει την εκατονταετία, αλλά θέλω να τιμήσω τον Νίκο Εγγονόπουλο, που μου δίδαξε στα νεανικά μου χρόνια ότι η εξέγερση στο καταστημένο δε γίνεται μόνο με αντίδραση, αλλά κυρίως με αυθεντική δημιουργία.
Προλαβαίνεις να δεις την αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη.

@panoptis καίρια παρατήρηση !

Surrealist είπε...

Καλά να είσαι
και σαφώς και ειλικρινά
με εννοείς μίστερ
aerostatic (η εντός και επι τα αυτά εκτός του θέματος).

Είτε υπερρεαλιστής,
είτε αμετανόητος ρεαλιστής
όλα τέχνη φέρνουν,
όλα έχουν την τεχνική τους,
ακόμα και όσα δεν αναφέρουμε,
πολλά τα ρεύματα...

Μιλώ για τα της τέχνης...

Η ζωή είναι τέχνη, γιατί με καλλιτεχνική διάθεση απλώνεται
και εξαπλώνεται
και εναγκαλίζεται ανθρώπους
και ανρώπων έργα..

Άνθρωποι της νόησης και διανόησης,

που την επιθυμούν,

ζωή χαρίζουν, σε ζωές, όλα έχουν ζωή...

Ζωή είναι ο έρωτας
έρωτας είναι ερώτηση...
και τα άλλα που απαντώνται
ή αναπάντητα μένουν.

Καθένας μας,
αναγνωρίζει όπως βιώνει όσα βίωσε, βιώνει και έτσι θα αναγνωρίσει
και τα όσα θα βιώσει...

Περαστικός είπε...

Λίγα, καίρια και καλά δεμένα στοιχεία, ωραία ανάρτηση.

aerostatik είπε...

@ surrealist περίμενα οπωσδήποτε ότι θα σχολίαζες. Καταρράχτης...

@ περαστικός ευχαριστώ

raveionistis είπε...

Καλός και ο Εγγονόπουλος αλλά πιο πάνω από όλο το ελληνικό υπερρεαλιστικό έργο θα τοποθετούσα πάντα την Οκτάνα του Εμπειρίκου. Δυστυχώς στο firefox τα σχόλια στο blog σου βγαίνουν σε δύσχρηστο παράθυρο που περιορίζει την "ορατότητα"...
;-)

aerostatik είπε...

@ raveionistis
σου αρέσουνε τα μανιφέστα, γι αυτό προτιμάς την ΟΚΤΑΝΑ

pandiony είπε...

aerostatik
σ’ευχαριστώ που σήμερα αυτή ή ανάρτηση είναι το πρώτο παράθυρο της ημέρας..
είναι τεράστιος ο καλιτέχνης.
φιλια
καλημέρες

aerostatik είπε...

@ pandiony
όπως κατάλαβες έχω ένα κόλλημα με τον Εγγονόπουλο...
καλωσόρισες...