ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΙΑ

και κει ψηλά, γυρίζοντας στη σούβλα του,

ευωδάει ο γαλαξίας καμένο ξύγκι, σκόρδο και πιπέρι.

Ανήμερα το Πάσχα ψήνοντας αρνί, θυμήθηκα ξανά τους παραπάνω στίχους του Γιαννη Ρίτσου. Από τον οβελία στον γαλαξία, ποιητικά μιλώντας, η απόσταη είναι μια κλωστή. Αλλά και στη ζωή, το πάνω και το κάτω συνδέονται με μαγικές κλωστές.

Βρήκα λοιπόν την ευκαιρία από την ευγενική πρόσκληση της ΕΑΡΙΝΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ, να γράψω κάτι για το Γιάννη Ρίτσο. Άνθρωπος μιας συγκεκριμένης εποχής και μιας ιδεολογικής αντίληψης, την υπηρέτησε πιστά και αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του. Με σθένος και συνέπεια. Μέχρι το τέλος. Της εποχής και της αντίληψης.

Σε κάθε ποιητή αναλογουν μερικοί στίχοι για να μείνουν στην αιωνιότητα. Όταν γράφει κανείς πάρα πολλούς, σαν το Ρίτσο, οι περισσότεροι βυθίζονται στη λήθη. Δικαιολογημένα.

Εγώ θα τον θυμάμαι από τη Ρωμιοσύνη. Για τη συγκίνηση που μου προσφέρει ακόμα. Μια γεύση πικρή, αγροτοκτηνοτροφικής Ελλάδας που αγωνίζεται. Μια αίσθηση που κάποτε ξεφεύγει απότομα, ανεβαίνει ξαφνικά στον ουρανό και προσγειώνεται ξανά σαν αερόστατο.

Αχ, να φυσήξει μια να πάρει σβάρνα τις πορτοκαλιές της θύμησης

Αχ, να φυσήξει δυο να βγάλει σπίθα η σιδερένια πέτρα σαν καψούλι

Αχ, να φυσήξει τρεις και να τρελάνει τα ελατόδασα στη Λιάκουρα

να δώσει μιά με τη γροθιά του να τινάξει την τυράγνια στον αγέρα

και να τραβήξει της αρκούδας νύχτας το χαλκά να μας χορέψει τσάμικο καταμεσίς στην τάπια

και ντέφι το φεγγάρι να χτυπάει που να γεμίσουν τα νησιώτικα μπαλκόνια

αγουροξυπνημένο παιδολόι και σουλιώτισσες μανάδες.

Έτσι απλά...

ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ

Ύδωρ το ζωήρυτον της Πηγής,

μάννα το προχέον,

τον αθάνατον δροσισμόν

το νέκταρ το Θείον

την ξένην άμβροσίαν το μέλι το εκ πέτρας,

πίστει τιμήσωμεν.

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ

ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΟΣΟΧΗ !

Τα παρακάτω γράφονται μετά από δοκιμασία οινικής γευσιγνωσίας, ΓΕΡΟΝΤΟΚΛΗΜΑ βαρτζεμί 2003 ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ. (τοπική ποικιλία Λευκάδας φυτευμένη στην Αχαΐα). Συνοδεύτηκε με κριθαροκουλούρα Κρήτης και πικάντικο κεφαλοτύρι Κεφαλονιάς. Μουσική υπόκρουση duduk Αρμενίας από τον Djivan Gasparyan και "Μαστοράντζα του Ερντεμπιλ" από τους Χειμερινούς Κολυμβητές.

Μιλάει το κρασί λοιπόν σ΄ ένα βαρύ κεφάλι...

Ενας Βυζαντινός στρατιώτης, Λέων από τη Θράκη, ο επωνομαζόμενος μακέλλης, χασάπης δηλαδή στο επάγγελμα και εκδοροσφαγέας, κοινώς μακελλάρης, κατέληξε να γίνει αυτοκράτορας ως Λέων ο Θραξ (457-474) και άγιος της εκκλησίας (εορτάζει στις 20 Ιανουαρίου). Αναρωτήθηκα πως τα κατάφερε. Πολύ απλά, του αποκάλυψε η Παναγία, πηγή με θαυματουργό νερό, έξω από τα δυτικά τείχη της Κωνσταντινούπολης. Πάνω στο ρυάκι με το αγίασμα, έχτισε εκκλησία, τη Ζωοδόχο Πηγή. Πολλοί αυτοκράτορες και πατριάρχες πίστεψαν πως θεραπεύτηκαν απ΄το νερό.

Ο Ναός αυτός έμεινε γνωστός στην ιστορία ως το αγίασμα του «Μπαλουκλί». «balik» στα τουρκικά σημαίνει ψάρι και η παράδοση μας λέει πως εκεί δίπλα στο αγίασμα, στις 23 Μαΐου 1453 ένας καλόγερος τηγάνιζε ψάρια, όταν κάποιος του έφερε την είδηση πως πήραν την Πόλη οι Τούρκοι. Ο καλόγερος απάντησε πως μόνο αν τα ψάρια που τηγάνιζε έφευγαν απ΄ το τηγάνι και έπεφταν μέσα στο αγίασμα θα πίστευε ότι έγινε κάτι τέτοιο. Και πραγματικά τα ψάρια ζωντάνεψαν και έπεσαν μέσα στην πηγή του αγιάσματος. Μέχρι σήμερα δε, μέσα στην δεξαμενή της Ζωοδόχου Πηγής διατηρούνται επτά ψάρια και μάλιστα σαν να είναι μισοτηγανισμένα απ΄ την μια πλευρά.

Στην τελευταία συνάντηση Καραμανλή - Ερντογκάν, ο Τούρκος πρωθυπουργός πρότεινε να επιστρέψει στην Ελλάδα την Κωνσταντινούπολη αλλά και όλη την ανατολική Θράκη. Του έθεσε όμως μια προυπόθεση. Αμέσως μετά την ένωση, να γίνουν γενικές εκλογές. Με δεδομένη την αριθμητική υπεροχή των Τούρκων , μόνο στην Κωνσταντινούπολη υπόλογίζονται πάνω από 12 εκατομμύρια, την επομένη θα είχε και η Ελλάδα Τούρκο πρωθυπουργό. Ο δικός μας ακόμα σκέφτεται την απάντηση. Τόσο κουρασμένος είναι...

Οταν απελπίζομαι από την ελληνική πραγματικότητα, σκέφτομαι να επανέλθω ξανά στο γένος των Ρωμιών, να γράψω στην ταυτότητά μου με λατινικούς χαρακτήρες στα τουρκικά RUM ORTODOKS με k αιχμηρό, όπως aerostatik...

ΜΝΗΜΕΣ ΜΙΑΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ

Στις 21 Απριλίου 1967 είμουν 7 ετών. Τότε ζούσαμε ακόμα στην Πάτρα. Δε θυμάμαι άρματα να βγαίνουν, εξάλλου το σπίτι μας ήταν μακριά από το κέντρο της πόλης. Με την απαγόρευση της κυκλοφορίας μόνο κλούβες και περιπολικά υπήρχαν στους δρόμους. Ένας διάχυτος φόβος επικρατούσε παντού. Αμέσως αρχίσαμε να μαθαίνουμε για συλλήψεις. Πιάσανε τους πατεράδες κάποιων συμμαθητών μου τότε. Εγώ δε φοβόμουνα για κάτι τέτοιο, αφού ο πατέρας μου είχε σκοτωθεί πριν από τρία χρόνια. Τι να μας κάνουν εμάς ? Άσε που βαθιά μέσα μου ένοιωθα μια χαιρεκακία απέναντι στα άλλα παιδιά. Τώρα θα καταλάβουνε κι αυτοί τι σημαίνει να χάνεις τον πατέρα σου, να ζεις χωρίς αυτόν, έστω και προσωρινά...

Τα παιδιά φέρονται σκληρά όταν τα πληγώνεις...

.

Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΑΡΣΕΝΙΚΩΝ

Από την αρχή της ιστορίας έως τις μέρες μας δύο πράγματα παρέμειναν αναλλοίωτα. Κι αυτό γιατί υπάρχει ισχυρότατη σύνδεση μεταξύ τους. Πρόκειται για τον πόλεμο και την κρεατοφαγία. Τι κοινό έχουν αυτά τα δύο ? Απλούστατα, τη συστηματική σφαγή των αρσενικών. Ανδρών στρατιωτών στον πόλεμο και ζώων στην κρεατοφαγία. Τα θηλυκά την γλύτωσαν ως συνήθως, επειδή είναι φορείς παραγωγής και αναπαραγωγής και προτιμούνται να παραμείνουν ζωντανά και στις δύο περιπτώσεις. Ενώ το αρσενικό είδος, τελείως αναλώσιμο και άχρηστο, παραδίδεται με την πρώτη ευκαιρία στο λεπίδι. Διαχρονικά, μέχρι το τέλος της ιστορίας...

ΑΝΤΙΔΟΤΟ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Επιτέλους και στη γειτονιά μας θ΄ανοίξει κομμωτήριο σκύλων. Στο δρόμο που μένω, λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι μου. Η νέα επιχειρηματικότητα, έχοντας αναλύσει τις ανάγκες και βασισμένη στην καινοτομία σχεδιάζει πρότυπες υπηρεσίες. Έτσι θα πετύχει πλεονεκτήματα και θα αντιμετωπίσει την κρίση.

Θα σας κρατάω ενήμερους για τα εγκαίνια και τυχον προσφορές.

Όσοι πιστοί προσέλθετε...

ΠΕΡΙ ΠΩΛΟΥ ΟΝΟΥ

Όταν ήρθαν και τον πήραν δύο άγνωστοι, μισοκοιμόταν κάτω από τον ήλιο. Γκάριζε συνέχεια και πήγε να στυλώσει τα πόδια, αλλά του έδωσαν κάτι να φάει και τους ακολούθησε υπάκουα. Μπήκε μαζί τους στην πόλη καμαρωτός , δεν ένοιωσε ποτέ κάποιον καβάλα πάνω στη ράχη του . Πως να πιστέψει ότι επακολούθησε . Για κείνον όλα αυτά ?

Το πλήθος σπρώχνεται να βγει από την πύλη, γέροντες και νέοι που κρατούν βαΐα, και γυναίκες που σηκώνουν νήπια στην αγκαλιά τους ή βρέφη στους ώμους τους. Άλλοι φαίνονται να ξεπροβάλλουν από τα τείχη ή τα παράθυρα για να δουν .

Τα παιδιά πάνω στο δένδρο κόβουν κλαδιά με τσεκούρια και τα ρίχνουν στη γη· άλλα παιδιά κρατούν τα "βαΐα των φοινίκων" και δίνουν απ' αυτά , να φάει· ένα παιδί αναρριχάται στο δέντρο για να δει από ψηλά· ένα άλλο κάνει κούνια στο δέντρο· άλλα παλεύουν· άλλα βγάζουν τα ρούχα τους και τα στρώνουν στη γη για να πατήσει με τα τέσσερα πόδια του.

Ένοιωσε για μια στιγμή Βασιλιάς...

Βασιλιας των γαϊδαρων...

ΤΟ ΚΕΝΤΡΙ ΤΗΣ ΕΥΑΣ

Απ΄ τη στιγμή που το διάβασε στις γραφές , γύριζε στο μυαλό του μέρα νύχτα. Δεν τον άφηνε σε ησυχία ούτε μια στιγμή. Του είχε γίνει έμμονη ιδέα. Το μόνο που απέμενε ήταν να κάνει την ιδέα του πράξη. Θεώρησε τον εαυτό του όργανο του πεπρωμένου. Είχε επιλεγεί από τη μοίρα για να διορθώσει το σφάλμα του δημιουργού. Να ολοκληρώσει μια προσπάθεια μισοτελειωμένη εκπληρώνοντας μιαν ιερή αποστολή. Να εξαλείψει το κεντρί από το γυναικείο σώμα, που έμεινε από την ουρά του Αδαμ, στη πρώτη φάση της δημιουργίας. Σημείο ατίθασο κι απροσδιόριστο, γεμάτο μυστικά νεύρα. Το βασικό εμπόδιο στη γυναικεία υποταγή. Ομως αυτός μπορούσε, να κάνει τη γυναίκα άξια της αποστολής της, όργανο και δοχείο της αντρικής επιθυμίας αποκλειστικά.

Την απόφασή του θα εκτελούσαν οι ευνούχοι του παλατιού. Και για να δώσει ο ίδιος το καλό παράδειγμα θα ξεκινούσε απ΄ το χαρέμι του.Για να συνεχιστεί μετά σε όλες τις γυναίκες της Αιγύπτου, αλλά και πιο μακριά στην Αφρική και την Ασία, όπου περνούσε ο λόγος του.

Και οι γυναίκες περνούσαν απ΄το λεπίδι των ευνούχων. Τους έκοβαν την κλειτορίδα και το δέρμα που την κάλυπτε. Πολλές φορές συνέχιζαν κόβοντας τα μικρά και τα μεγάλα χείλη. Μια πρακτική που συνεχίζεται στις μέρες μας...

Ακόμα...

ΟΜΠΡΕΛΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Δεν είσαι εδώ...
Φύσηξε μέσα απ΄τις αμπρέλες
κι ανέβηκα ψηλά μαζί τους...
Βλέπω τους ερωτευμένους που χάνονται στα παγκάκια
την παραλία με τους ποδηλάτες ν΄απομακρύνεται
κι η θάλασσα απλώνεται σα μαύρη ποδιά ...
Δεν είσαι μαζί μου στον ουρανό...